Silahlanmanın Azaltılması ve Sınırlandırılması için 6 Şubat 1933 Milletler Cemiyeti Konferansında “Saldırgan” Tanımı

SOVYETLERİN ÖNERİSİ

Silahlanmanın Azaltılması ve Sınırlandırılması için 6 Şubat 1933 Milletler Cemiyeti Konferansında “Saldırgan” Tanımı

6 Şubat 1933'de o zamanki Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanı Litvinov silahlanmanın azaltılması ve sınırlandırılması Konferansına şu “Saldırgan” tanımını sundu:

Gözönünde tutarak; genel güvenlik yararına ve silahlanmanın azami azaltılması için bir anlaşmanın sağlanmasını kolaylaştırmak amacını düşünürsek, herhangi bir şekilde haklı kılınma olasılığını tamamiyle kaldırmak için saldırganlığı tam doğru olarak tanımlanması gerekir; tüm devletlerin bağımsızlık, güvenlik ve kendini savunmada eşit hakları prensibini tanımak;

Her ulusun, genel barış adına, kendi iradesi çerçevesinde ve kendine en uygun oranda bağımsız gelişme hakkı, ve de her devletin güvenlik bağımsızlık ve sınırlarının ihlal edimemezliğini sağlamak, kendi hudutları çerçevesinde dışardan gelecek olan saldırı ve işgallere karşı kendini savunma hakkının sağlanması amacına hızmet eder; ve

Saldırganı tanımlamak gereksinimde kalacak olan uluslararası organlara kılavuz olacak:

Beyan edilir:

1-uluslararası anlaşmazlıklarda aşağıdaki eylemlerden herhangi birini ugulayan devlet saldırgan olarak kabul edilmeldir:

(a) Herhangi bir devlete karşı savaş ilan eden;

(b) savaş ilan etmeden silahlı kuvvetleriyle başka devletin ülkesini işgal eden;

(c) kara, deniz ve hava güçleri vasıtasıyla başka devletin ülkesini bombalayan veya bilinçli bir şekilde başka devletin deniz ve hava güçlerine saldıran;

(d) herhangi bir devletin hükümetinin izni olmadan kara, deniz ve hava güçleriyle o devletin hudutlarına çıkarma yapan veya sınırlarını aşma, veya böyle izin koşullarının özellikle de kısa süre kalma gibi veya bölgenin genişletilmesi bakımından ihlali;

(e) başka devletin sahillerine veya limanlarına deniden kuşatma yapmak.

  1. Madde 1'de tanımlandığı gibi politik, stratejik veya ekonomik temelde başka devletin bölgesinde tabii zenginlikleri sömürme arzusu veya avantaj veya ayrıcalık elde etme, sözü geçen ülkede yüksek oranda sermaye yatırımı ya da herhangi başka özel çıkarlara atıfta bulunma, veya devlet mekanizmasında belli niteliklerin eksikliği iddiası da dahil başka bir devletin bölgesine karşı saldırganlığı haklı kılma girişimleri, kaale alınmayacaktır.

Özellikle saldırmak için mazaret şu temellere dayanamaz:

A. Bir ülke içindeki durum, mesela:

(a) Ülkenin siyasi, ekonomik veya kültürel geriliği;

(b) Kötü yönetildiği iddiası

(c) Yabancı yerleşiklerin hayatlarının veya mülklerinin tehlikede olması ithimali;

(d) Devrimci veya karşı devrimci hareketler, iç savaş, kargaşalar veya grevler;

(e) Herhangi bir devletde herhangi bir siyasi, ekonomik veya sosyal düzenin kurulması veya korunması.

B. Bir devletin herhangi bir kanun, düzenleme veya uygulaması, örneğin:

(a) Uluslararası anlaşmaların ihlali;

(b) Bir devletin veya onun yurttaşlarının ticari, imtiyazlı veya diğer ekonomik haklarının ihlali;

(c) Diplomatik veya ekonomik ilişkilerin kesilmesi;

(d) Ekonomik veya mali boykot;

(e) Borçların reddi;

(f) Göçmen kabul edilmemesi veya göçün sınırlanması, veya yabancı yerleşiklerin haklarının veya ayrıcalıklarının sınırlanması ;

(g) Başka devletlerin resmi temsilcilerinin ayrıcalıklarının ihlali;

(h) Silahlı güçlerin üçüncü bir ülke topraklarına geçişine izin vermemek;

(ı) Dine veya din karşıtlığına karşı alınan önlemler;

(k) Sınır olayları.

  1. Silahlı güçlerin seferber edilmesi veya sınıra yakın bölgelerde önemli çapta bir güç olarak yoğunlaştırılması şartlarında, bu eylemlerlerin tehdit ettiği devlet uluslararası ihtilafların barışçıl çözümü için diplomatik veya başka araçlara başvurabilir. Ayni zamanda, ve fakat sınırı geçmeden, yukarıda tarif edilen adımlara benzer askeri nitelikli adımlar da atabilir.'

Genel Komisyon, yukarıdaki prensiplere Güvenlik ve Silahsızlanma Mukavelesinde veya bahsi geçen mukavelenin ayrılmaz bir parçası olan özel bir anlaşmada yer almasına karar vermiştir.

Sovyet önerisini takiben Güvenlik Sorunları Komitesi, Politik Komitenin 10 Mart 1933 tarihli talimatlarına uygun olarak Saldırgan tanımıyla ilgili taslak bir yasa hazırladı. Bu Yasa, suçlama türü olarak silahlı gurupları destekleme eylemlerini ilave etmekle ve silahlı güçlerini başka bir devletin toprağına indirmek veya o devletin sınırlarının içine sokmakla ilgili olan Sovyet paragrafı 1(d)'ni çıkarmakla birlikte, genel olarak Sovyet önerilerinin özünü tekrarladı. Eklenen alt paragraf saldırganlık olarak gösterdi:

Kaynak:

Silahlanmanın Azaltılması ve Sınırlandırılması için Milletler Cemiyeti Konferansının Kayıtları, Vol. 1, Cenevre, 1932, sayfa 237-38. Estonya Bilgi merkezi ve Litvanya Ulusal Vakfı, Stokholm 1973

http://www.letton.ch/lvx_33sdn.htm

VE

http://www.derechos.org/peace/dia/doc/dia15.html#litv